‘Voorop lopen, ook in de schoonmaak’

In 2020 krijgt de gemeente Leusden een wat brutaal telefoontje. AFAS aan de lijn. Of het mogelijk is de naam van de straat waaraan het hypermoderne AFAS-kantoor én AFAS-theater ligt, om te dopen in ‘Inspiratielaan’? En jawel: de gemeente vindt het goed. Dit voorbeeld kenmerkt AFAS: alles, ook een mooie straatnaam, draagt bij aan het speciale gevoel wat de softwaregigant de eigen medewerkers, klanten en bezoekers van het theater wil meegeven. “Onze schoonmakers, de AFAS-cleaners, hebben daar een belangrijke rol in”, stelt Herman Zondag. Ooit bij AFAS begonnen als jongste bediende, voelt hij zich nu als directeur Customer Services als een vis in het water: “Ik ben gezegend met haviksogen en zie snel als iets niet goed is: grassprieten tussen de stoeptegels, stof op de theatertrappen. Dat is niet erg, dat lossen we meteen op. Maar een volgende keer is het wel de bedoeling dat ik er niet meer op hoef te wijzen.”

Spraakmakende locatie

Met de oversteek van de Philipsstraat naar de Inspiratielaan bevindt AFAS zich nu in een letterlijk schitterende omgeving. De zon schijnt op het vele glas van het gebouw, waar onder andere de sportzaal een smaakmaker is. Daarin ligt een donkergekleurde vloer van glas, wat prima blijkt te functioneren. Via een app kun je de voor je sport vereiste lijnen tevoorschijn toveren. Zo kun je dus een uurtje volleyballen zónder de lijnen die je niet nodig hebt. Verder valt de ruime kantine op en natuurlijk het paradepaardje: het 850 zitplaatsen tellende theater. Momenteel speelt hier ’14: de Musical’, over het leven van Johan Cruijff. Ook spraakmakend: lopend tussen kantine en ontvangsthal wek je – door over speciale tegels te lopen – energie op. “We hebben een open dag georganiseerd”, vertelt een trotse Betti Sonderman, een van de drie Teamleiders Schoonmaak en al veertien jaar in dienst bij AFAS. “Daar kwamen zevenduizend mensen op af, waarvan velen met open mond hier hebben rondgekeken!”

Bouwtekeningen

Lopend door het gebouw vallen de brandschone glazen wanden zeker op. Het nieuwe onderkomen brengt nog wel meer schoonmaakuitdagingen met zich mee. Maar daarvoor kan AFAS vertrouwen op haar al jarenlang trouwe partner Alpheios. Angela Niekamp, in de aanloop naar de voltooiing van het gebouw nog de Alpheios-accountmanager voor AFAS: “Er kwamen zoveel deels nieuwe taken op de cleaners af, dat ik de bouwtekeningen ben gaan bekijken. Om zo toch in kaart te kunnen brengen wat er allemaal gedaan moet worden.” Samen zijn kantoor en theater ongeveer drie keer zo groot als hun voorganger. Er waren dus hoe dan ook meer AFAS-cleaners nodig.

Snelheid staat niet voorop

Gelukkig is werving geen probleem. Vorig jaar nog werd AFAS uitgeroepen tot beste werkgever van Europa onder de middelgrote ondernemingen. Voor de nu ruim dertig cleaners uit zich dat in een zeer goed salaris, met een dertiende maand en jaarlijks meerdere uitjes met het team. Maar het zit nóg meer in een andere benadering dan de meesten gewend zijn: de snelheid van werken staat niet voorop. Niet elk klusje moet binnen een paar minuten geklaard zijn, het moet schoon zijn. Staat daar dan ook iets tegenover? “Oh, zeker wel”, stelt Herman. “We verwachten toewijding van iedereen waar we mee samenwerken. Van een partner als Alpheios, maar ook zeker van onze medewerkers. Een stapje extra als het nodig is. Die houding is er ook.”

Elke medewerker is belangrijk

Betti vult de woorden van Herman aan: “Met alle medewerkers vormen we één grote familie. Dat voelen we echt zo. Als dat je niet ligt, of je vindt het overdreven, dan ben je hier niet op je plek.” Een kandidaat maakt weinig kans als hij of zij op het sollicitatiegesprek – waarbij ook altijd een directielid aanwezig is, elke medewerker is voor AFAS belangrijk – niets over AFAS weet te vertellen. “Dat vinden wij te vrijblijvend”, legt Herman uit, “je moet écht bij ons willen werken.”

'Kom met iets en ik probeer het uit!'

AFAS wil als onderneming leidend zijn in innovatie en voorop lopen bij nieuwe ontwikkelingen. De schoonmaak is daarvoor bij uitstek geschikt: in deze sector verandert momenteel enorm veel. Herman: “We zijn daarbij met name geïnteresseerd in duurzaamheid en circulariteit. Minder materiaalgebruik, maar ook spullen die minder belastend zijn voor het milieu, of langer bruikbaar. Kom met iets en ik probeer het uit!” Ook hierin vindt het softwarebedrijf partner Alpheios al jarenlang aan zijn zijde, weet accountmanager Peter Schiks. “Het verder ontwikkelen van alle facetten van schoonmaakorganisaties is onze core-business. We leiden de (nieuwe) AFAS cleaners op en geven bijvoorbeeld ook een specialistische vloeropleiding. Net als AFAS zoeken wij constant naar nieuwe mogelijkheden, ook als het gaat om duurzame schoonmaakmiddelen, ergonomisch verantwoorde materialen en professionele machines. Daardoor begrijpen we elkaar ook goed. Die klik komt wellicht ook omdat zowel AFAS als Vebego, ons moederbedrijf, familiebedrijven zijn. Maar wel een gepassioneerde familie, eentje die zich keer op keer blijft vernieuwen!”

Blije werknemers zijn het perfecte visitekaartje

Een goed innovatievoorbeeld is het Triple T-concept van Alpheios, waarin het draait om prettiger, veiliger en efficiënter schoonmaken. Centraal in deze aanpak staat de Triple T e-trolley, een met elektrische motor aangedreven duurzame schoonmaaktrolley. AFAS heeft twee van deze elektronisch aangedreven trolleys; de overige trolleys zijn ‘reguliere’ Triple-T trolleys. De e-trolley is multifunctioneel. AFAS gebruikt hem niet alleen voor de schoonmaak, maar ook voor het verzamelen van afval en de groenvoorziening. Verder wordt de Triple T e-trolley ingezet als catering-trolley. Hospitality staat hoog in het vaandel van AFAS. De software leverancier doet er alles aan om klanten, bezoekers van het theater en de eigen medewerkers een gastvrij gevoel te geven. Zo is er geen ontvangstbalie, maar word je als bezoeker opgevangen door een gastvrouw. Ook de warme aandacht voor de eigen medewerkers – of het nu een software ontwikkelaar of een cleaner is – past in dit gastvrije straatje. Blije werknemers zijn immers het perfecte visitekaartje voor een bedrijf dat gastvrijheid en beleving als kernwaarden heeft.

Naast multifunctioneel is de e-trolley ook ergonomisch verantwoord. De cleaners hoeven de trolley niet meer te duwen, waarbij zelfs hoogpolig tapijt geen probleem vormt. “Je hoeft dus de hele dag geen kracht te zetten… Nou, dat scheelt echt enorm!”, legt Betti uit. Alpheios heeft de cleaners geleerd hoe ze de trolley ergonomisch juist kunnen gebruiken en houdt zich verder bezig met een ontwikkeltraject. Hierdoor gaan de huidige medewerkers allemaal op dezelfde manier schoonmaken én kunnen de werkwijze doorgeven aan de nieuwkomers. Bij AFAS krijgt elke beginnende schoonmaker een ervaren kracht uit het team toegewezen als buddy. Voor de genoemde kennisoverdracht, maar ook om op een warme manier kennis met elkaar te maken.

Zuinig op je mensen

Schoonmaken blijft lichamelijk zwaar werk, zelfs al zoek je steeds naar nieuwe kansen die het werk kunnen verlichten. Betti: “De spoelkeuken heeft nu bijvoorbeeld een lopende band, maar je moet desondanks toch veel tillen. Daarom hebben we een regel dat iedereen die keukendienst heeft, de rest van de dag licht schoonmaakwerk mag doen.” Regels als deze zijn, naast het gebruik van ergonomische materialen en machines, een duidelijk signaal dat AFAS zuinig is op z’n mensen. Je zult hier niet meemaken dat iemand zijn baan verliest omdat het lichaam wat minder aankan. “We hebben bijvoorbeeld twee medewerkers van boven de zestig jaar”, vertelt Betti. “Die zijn nu verantwoordelijk gemaakt voor de verzorging van alle planten in het gebouw. Zodat ze op een fijne manier hun pensioen bij ons kunnen halen.”