Buitengewoon Schoon zet schoonmaakmedewerkers van het ETZ in hun kracht

‘It takes two to tango’

Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) sloeg de handen ineen met Alpheios met het doel om de kwaliteit van de schoonmaak te verbeteren. “Om een goed beeld te krijgen van ons ziekenhuis en onze werkwijze op de schoonmaakafdeling, kreeg Alpheios een uitgebreide kijk in onze keuken”, begint Mariëlle van Doorn, Hoofd Hospitality bij het ETZ. “Daaruit kwam een aantal adviezen, die we stuk voor stuk hebben opgevolgd.” Een multidisciplinair team van Alpheios analyseerde vanuit verschillende invalshoeken waar de knelpunten zaten en vatte deze samen in een barometer, de nulmeting van het traject. “Daar stond het team van het ETZ ook voor open, ook als het even pijn deed”, vertelt Frank Brandsma, Business Consultant bij Alpheios. “Maar dat is ook het mooie aan dit traject. Wij kregen de vrijheid om onderzoek te doen en het ETZ de ruimte om ons advies in de praktijk toe te passen. It takes two to tango!” Dit resulteerde in een maatwerk traject, volledig toegespitst op de verschillende locaties en medewerkers. “De kracht van het traject met ETZ zit in de korte lijnen, de open communicatie”, vult Eric Hagenaars, Key Account Manager bij Alpheios, aan. “Het is niet ‘hup hup, we gaan’, maar werken aan een nieuwe mindset voor én met het hele team.”

Vertrouwen en eigenaarschap bij de schoonmaakmedewerker

Zo gingen de coördinatoren en schoonmaakmedewerkers onder andere aan de slag met de onderlinge communicatie. Marinka Trimbos, Teamleider Schoonmaak ETZ: “De coördinatoren volgden een cursus in leidinggeven, waar het thema feedback geven uitgebreid aan bod kwam. Hoe ga je om met feedback van je medewerkers? En hoe los je onderling op een passende manier problemen op? Uit de barometer bleek dat teamleiders vaak naar voren werden geschoven als het daarop aankwam. We hebben de schoonmakers en coördinatoren aangespoord om moeilijke zaken samen te bespreken én op te lossen. Dat verbetert niet alleen de communicatie onderling, het geeft ook vertrouwen en voldoening.”

Dat vertrouwen en eigenaarschap wordt ook op andere manieren gestimuleerd. Zo zijn de schoonmaakmedewerkers onderdeel van de afdeling Hospitality en daarmee onderdeel van het visitekaartje van het ziekenhuis. Daar zijn ze maar wat trots op. “Dat stralen ze ook uit”, zegt Mariëlle. “Ze zijn niet alleen schoonmaakmedewerker, maar helpen ook bezoekers die op zoek zijn, maken een praatje met patiënten en geven defecten door aan de betreffende afdelingen. Ze zijn onze ogen en oren in huis en krijgen hier de ruimte voor.”

Die ruimte en vrijheid heeft sinds de samenwerking met Alpheios nog een andere kant gekregen. “Alpheios heeft ons laten inzien dat we de verantwoordelijkheid meer bij de medewerkers kunnen leggen. Zij bezitten alle kennis en weten wat nodig is om struikelblokken weg te nemen”, vertelt Mariëlle verder. “De verbetergroepjes zijn hier een mooi voorbeeld van. Hierin gaan medewerkers zelf met de coördinatoren aan de slag met het vinden van oplossingen voor problemen waar ze tegenaan lopen. Dat leidt vaak tot perfect passende oplossingen.” Een voorbeeld is het aanpassen van de werkroosters. Het viel de teamleiders namelijk op dat coördinatoren in de avonduren niet op locatie aanwezig waren, terwijl er op dat moment wel schoonmaakmedewerkers aan het werk zijn. In plaats van het heft in eigen handen te nemen, is de verantwoordelijkheid voor het verbeteren van het werkrooster neergelegd bij de coördinatoren en schoonmaakmedewerkers. “Een spannend proces, moet ik eerlijk zeggen. Toch hielden we vol”, zegt Marinka. “Een paar weken en roosters verder zaten we op één lijn en hanteren we een rooster dat voor iedereen werkt. Ik vond het een heel leerzaam traject, onder andere omdat je gaandeweg meer begrip voor elkaar kweekt.”

Opleiden tot nóg betere schoonmaakmedewerkers

Een ander onderdeel uit de barometer is het volgen van opleidingen. “Om dit waar te maken hebben we de KIPZ-gelden aangevraagd. Dit staat voor Kwaliteitsimpuls Personeel Ziekenhuiszorg en wordt gebruikt om het personeel een boost te geven op het gebied van ontwikkeling en opleiding”, legt Mariëlle uit. “Samen met Alpheios hebben we een mooi palet aan interventies, maar ook opleidingen gevonden. Deze zorgen voor betrokkenheid en een goed gevulde rugzak aan kennis.” Recent ontving de eerste groep schoonmakers hun diploma voor de basisopleiding professioneel schoonmaken en de desinfectieopleiding. Mooie resultaten, die vruchten afwerpen in de praktijk. Marinka: “Naast deze opleidingen staan er nog een vloeren- en OK-opleiding op de planning voor een deel van de schoonmakers."

Deze opleidingen zijn ook een belangrijke factor voor het vinden én behouden van gekwalificeerd personeel. Met de alsmaar krapper wordende arbeidsmarkt in het achterhoofd, wil het ETZ laten zien dat ze graag investeren in hun eigen mensen. “Onze medewerkers maken de afdeling, zijn trots dat ze in het ziekenhuis werken”, vertelt Mariëlle. “Het is onze kracht om te luisteren naar wat zij willen. Dat is niet alleen goed voor de algemene kwaliteit die het ziekenhuis wil leveren, maar ook de kwaliteit van het personeel.”

Doorgaand traject

Tijdens het verbetertraject zijn al veel mooie resultaten behaald. “Dit hele traject is ook voor ons een mooie blijk van erkenning”, vertelt Eric. “We worden gezien als meer dan een opleider, dat vind ik een mooi compliment.” Tweewekelijks zitten het ETZ en Alpheios (digitaal) samen om de voortgang te bespreken en nieuwe knelpunten te spreken. Zo blijven beide partijen betrokken bij elkaar om de kwaliteit blijvend te verbeteren.